Tổn thương tủy sống và những điều cần biết

Tổn thương tủy sống và những điều cần biết

28-02-2025
Chấn thương chỉnh hình

Tổn thương tủy sống là tình trạng một phần tủy bị tổn thương và gây ảnh hưởng đến chức năng vận động toàn bộ cơ thể hoặc tại vị trí nhất định. Vậy tổn thương tủy sống thường xảy ra ở những vị trí nào? Có nguy hiểm hay không? Và cách điều trị ra sao? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong nội dung bài viết dưới đây.

Cấu tạo và chức năng của tủy sống

Tủy sống là một trong những cơ quan quan trọng thuộc hệ thần kinh trung ương, có chứa các dây thần kinh nối từ hành não chạy dọc bên trong ống xương sống và kết thúc ở thân đốt sống thắt lưng L2 (ở người trưởng thành) gồm có 31 đôi dây dẫn kinh tủy sống, mỗi dây thần kinh là một bó sợi có nhiệm vụ tiếp nhận, dẫn truyền tín hiệu giữa não bộ và các cơ quan khác trong cơ thế.

Tủy sống gồm 3 lớp màng bao bọc: màng cứng (bên ngoài), màng nhện (ở giữa), màng nuôi (bên trong). Giải phẫu mặt cắt ngang của tủy sống, ngoài 3 lớp màng, tuỷ sống được cấu tạo từ chất xám và chất trắng, chất trắng bao quanh chất xám hình chữ H.

Tổn thương tủy sống

Mặt ngang lát cắt cấu tạo tủy sống.

Dựa vào cấu tạo các đôi dây thần kinh, tủy sống sẽ có chức năng hoạt động chính như:

Chức năng phản xạ: là các loại phản xạ tự nhiên, được xem là những phản xạ bản năng để bảo vệ cơ thể. Có ba loại nơron đảm nhận chức năng phản xạ là nơron cảm giác, nằm ở rễ sau, dẫn xung cảm giác vào chất xám, nơron liên lạc dẫn xung thần kinh ra sừng trước, nơron vận động, nằm ở rễ trước, dẫn truyền xung vận động đến cơ vân và các cơ quan như: phản xạ da, phản xạ gân,…

Chức năng dẫn truyền: do phần chất trắng đảm nhận. Chất trắng của tuỷ sống là những đường dẫn truyền xung thần kinh từ thụ quan lên não và từ não qua tuỷ sống đến các cơ quan đáp ứng. Ngoài ra trong chất trắng của tuỷ sống còn có các đường dẫn truyền ngắn nối các đốt tuỷ sống với nhau.

Chức năng dinh dưỡng: Được thực hiện bởi các nơron dinh dưỡng trong tuỷ sống chi phối. Một đoạn tủy cụ thể sẽ có vai trò tiếp nhận, điều phối dinh dưỡng cho não bộ và toàn bộ cơ thể.  

Nguyên nhân tổn thương tủy sống

Tổn thương tuỷ sống xảy ra khi có tác động ngoại lực từ bên ngoài hoặc một số yếu tố bệnh lý từ bên trong. Có rất nhiều nguyên nhân khiến tủy sống bị tổn thương, trong đó có một số nguyên nhân chính như:

Chèn ép tủy sống: là tình trạng chấn thương do tai nạn lao động, tai nạn giao thông hoặc tủy sống bị chèn ép bởi tình trạng nhân nhầy đĩa đệm thoát vị, khối u hoặc áp xe ngoài màng cứng gây ra.

Tổn thương tủy sống

Thoát vị đĩa đệm là một trong những nguyên nhân gây tổn thương tủy sống.

Nhiễm trùng tủy sống: thường xảy ra do các loại  virus, vi khuẩn, vi nấm, ký sinh đơn bào hoặc giun sán gây viêm tuỷ cấp gây tổn thương chất trắng hay chất xám ở một đoạn tủy hoặc vài đoạn kế cận nhau.

Nhóm nguyên nhân tự miễn: Hệ thống miễn dịch của cơ thể tự sinh ra kháng thể chống lại các thụ thể trong tuỷ. Trong kháng thể tự miễn có một số virus như: Herpes, echovirus, shingles, epstein-barr, hepatitis B,…

Nhóm nguyên nhân do mạch máu: Khi xảy ra tình trạng dị dạng động tĩnh mạch tủy, như vỡ dị dạng, rối loạn đông máu, dùng thuốc chống đông, xơ vữa động mạch chủ, phình bóc tách động mạch chủ,... gây chảy máu vào khoang ngoài màng cứng hoặc vào trong tủy sống. Một số nguyên nhân hiếm gặp: do nhiễm độc chì, thủy ngân và một số kim loại nặng khác; Rỗng ống tủy; Xơ cứng rải rác,…

Các loại tổn thương tủy sống thường gặp

Tổn thương tủy sống là một trong những tổn thương nghiêm trọng ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng vận động, nhận biết cảm giác của cơ thể: yếu liệt một hoặc nhiều nhóm cơ ở tay hoặc chân; Mất cảm giác hoàn toàn hoặc một phần ở những vùng tương ứng, tê bì, dị cảm; Đau ở vùng cột sống ; Đại , tiểu tiện không tự chủ; Huyết áp thay đổi bất thường,... Bên cạnh đó, mức độ và triệu chứng tùy thuộc vào vị trí tổn thương, trong đó có 1 số vị trí cần lưu ý như:

Tổn thương tủy sống cổ

Cấu trúc cột sống cổ gồm 7 đốt sống (từ C1 đến C7). Tổn thương cột sống cổ thường gặp cho chấn thương khi chơi thể thao, tai nạn lao động, tai nạn giao thông hoặc do một số bệnh lý liên quan đến: thoát vị đĩa đệm, u tủy sống, u rễ thần kinh,… Khi gặp tình trạng tổn thương tủy sống cổ người bệnh sẽ giảm cảm giác, giảm vận động, rối loạn hô hấp,… Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ khiến người bệnh mất hoàn toàn khả năng vận động.

Tổn thương  tủy sống tại vị trí đốt sống cổ C5, C6.

Tổn thương tủy sống lưng

Là tổn thương thường gặp nhất trong các trường hợp chấn thương cột sống do tai nạn lao động, tai nạn giao thông, chấn thương thể thao,… Khiến tủy sống chịu tác động mạnh và bị tổn thương, các dây thần kinh truyền tín hiệu đến não, khiến cho người bệnh cảm thấy đau, suy giảm khả năng di chuyển, vận động. Đồng thời, bên trong tủy sống cũng xảy ra tình trạng thiếu máu cục bộ hoặc tụ máu; gây phù tủy và giảm dòng máu, oxy đến tủy. Tổn thương tủy sống lưng có thể kèm các tổn thương: gãy, vỡ, lún xẹp đốt sống khiến người bệnh đau nhức, tê bì, rối loạn cảm giác và vận động, yếu, liệt chi.

Tổn thương tủy sống

Tủy sống lưng tổn thương khi chịu lực tác động mạnh.

Tổn thương tủy sống thắt lưng

Theo cấu trúc giải phẫu, cột sống thắt lưng gồm 5 đốt, kéo dài từ L1 đến L5 và nằm ở giữa lồng xương sườn và xương chậu, xếp lại nối liền với nhau, được giới hạn bởi phía trước là thân đốt sống và các đĩa đệm, phía sau là dây chằng vành và các cung đốt sống, bên cạnh là các cuống sống, vòng cung và lỗ ghép. Đối với cột sống thắt lưng phần tủy sống kéo dài đến hết đốt sống L1 và L2, từ đốt sống L3 đến L5 chỉ còn lại các rễ thần kinh, không có tủy sống. Vì vậy, tổn thương tủy sống thắt lưng chỉ xảy ra khi đốt sống L1, L2 gặp chấn thương hoặc các vấn đề bệnh lý gây chèn ép tủy sống khiến người bệnh giảm cảm giác và vận động chi.

Chẩn đoán và điều trị tổn thương tủy sống

Hiện nay, các cơ sở y tế uy tín thường sử dụng công nghệ hiện đại để chẩn đoán bệnh lý cột sống và tổn thương tủy sống như: Máy CT 2560 lát cắt, máy chụp MRI,... Đây được xem là phương pháp chẩn đoán hình ảnh tiên tiến, cho kết quả chính xác khi cần tầm soát, phát hiện các bất thường ở vùng cột sống và tủy sống. Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện X-Quang hoặc chọc dò tủy sống để làm xét nghiệm,… Qua đó giúp chẩn đoán tủy sống cổ bị tổn thương bởi các tình trạng chèn ép, gãy, vỡ, lún, xẹp đốt sống,... hay không. Đồng thời có thể phân biệt tình trạng tổn thương tủy sống với các bệnh lý cột sống khác.

Tổn thương tủy sống

Phẫu thuật thoát vị đĩa đệm, giải phóng chèn ép tủy sống tại BVĐK Hồng Ngọc.

Từ nguyên nhân và tình trạng tổn thương tủy sống, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp bằng điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật. Đa phần tổn thương tủy sống do chấn thương, do bệnh lý thoát vị đĩa đệm, u cột sống có chèn ép thần kinh gây yếu, liệt chi, giảm cảm giác sẽ điều trị phẫu thuật giải ép, nẹp vít cố định cột sống và thường áp dụng với những đoạn tủy tổn thương không hoàn toàn.

Thăm khám và phẫu thuật tổn thương tủy sống tại BVĐK Hồng Ngọc

Tại Hà Nội, Khoa Ngoại - Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc là địa chỉ thăm khám và phẫu thuật điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống lưng uy tín, được đông đảo khách hàng tin tưởng và đánh giá cao về chất lượng chuyên môn, dịch vụ bởi:

- PGS.TS Hà Kim Trung – Chuyên gia 30 năm kinh nghiệm về phẫu thuật thần kinh cột sống, tu nghiệp tại Pháp, Nhật, Úc; Nguyên phó giám đốc bệnh viện E; nguyên Phó khoa Ngoại - Thần kinh bệnh viện Việt Đức

- Thăm khám chuyên sâu, phát hiện, chẩn đoán đúng tình trạng bệnh lý, tránh bỏ sót tổn thương - Phương pháp phẫu thuật cột sống hiện đại với nhiều ưu điểm vượt trội: đường mổ nhỏ, ít xâm lấn, có thể đi lại sau 1-2 ngày phẫu thuật, tự chủ trong sinh hoạt,…

- Bệnh viện tư nhân đầu tiên đạt tiêu chuẩn toàn cầu về phẫu thuật ngoại khoa, được chứng nhận bởi Hiệp hội Phẫu thuật Hoàng Gia Anh (RCS).

- Ứng dụng mô hình gây mê đa mô thức – giảm đau trước, trong và sau mổ an toàn, tránh tai biến, kết hợp phác đồ phục hồi chức năng chuyên sâu giúp tăng tuần hoàn máu, ngăn ngừa teo cơ cứng khớp sau mổ.

- Phòng mổ vô khuẩn đạt chuẩn FDA Hoa Kỳ cùng máy C-arm 3D thế hệ mới nhất cho hình ảnh sắc nét, định vị chính xác vị trí tổn thương.

- Không gian bệnh viện khách sạn 5 sao với đầy đủ dịch vụ: nhà hàng, cafe, khu mua sắm, spa, nghỉ dưỡng…

- Áp dụng đồng thời bảo hiểm y tế và bảo hiểm bảo lãnh.

- Lịch trình thăm khám cụ thể, không chờ đợi, chủ động hẹn tái khám.

- Làm việc thứ 7, Chủ nhật không phát sinh chi phí.

Nếu có nhu cầu nhận tư vấn chuyên sâu về phẫu thuật tổn thương tủy sống tủy tại Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc, quý khách vui lòng liên hệ theo số Hotline 0912002131 hoặc 0949646556 để được hỗ trợ kịp thời!

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.

Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác:  https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc   

Đọc tiếp
Quay lại
Hỏi đáp Bác sĩ
Viết câu hỏi

Đăng ký tư vấn

Cơ sở chuyên khoa liên quan
Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc – Phúc Trường Minh
  • Số 8 đường Châu Văn Liêm, phường Phú Đô, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội
  • Hotline: +(84-24) 7300 8866
Đặt lịch ngay
Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc - Yên Ninh
  • Số 55 Yên Ninh, phường Trúc Bạch, quận Ba Đình, Hà Nội
  • Hotline: (+84-24) 3927 5568
Đặt lịch ngay
Phòng khám Đa khoa Hồng Ngọc - Keangnam
  • Tầng 10, Keangnam Landmark 72, Phạm Hùng, Hà Nội
  • Hotline: (+84-24) 3927 5568
Đặt lịch ngay
Phòng khám Đa khoa Hồng Ngọc - Kosmo Tây Hồ
  • Gian S20 và TMDV 2A + 2B, Tầng 1 và 2, tổ hợp chung cư, văn phòng kết hợp dịch vụ thương mại Newtatco - Kosmo Tây Hồ, Phường Xuân Tảo, Quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội
  • Hotline: (+84-24) 3927 5568
Đặt lịch ngay